Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία του σώματος. Στην κυριολεξία από την κορυφή μέχρι τα νύχια! Τόσο η εμφάνιση, όσο και η ποιότητα των νυχιών μπορούν να αποτελέσουν διαγνωστικά εργαλεία για την ταυτοποίηση σωματικού στρες, τραυματισμών, παθήσεων, αλλά και διατροφικών ελλείψεων.
«Ανατομία» των νυχιών
Τα νύχια δομούνται από μία πρωτεΐνη, που ακούει στο όνομα κερατίνη. Η σκληρότητά τους οφείλεται στην υψηλή συγκέντρωση άλλων πρωτεϊνικών στοιχείων, τα οποία έχουν σαν βάση θειώδη συστατικά. Ουσιαστικό ρόλο στη σύσταση των νυχιών παίζουν και αρκετά ιχνοστοιχεία, όπως μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρος, ψευδάργυρος, νάτριο και χαλκός.
Επιγραμματικά, τα βασικά τμήματα ενός νυχιού από μέσα προς την άκρη είναι:
- Η μήτρα
- Το παρονύχιο
- Ο μηνίσκος (άσπρο μισοφέγγαρο στη βάση)
- Η πλάκα (κεντρικό τμήμα νυχιού)
- Η κοίτη (άνω στοιβάδα επιδερμίδας, που ακουμπά το νύχι)
Εάν έχετε νύχια μαλακά
Ενδεχομένως σας λείπει μαγνήσιο ή πρωτεΐνη. Τα γαλακτοκομικά, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια αποτελούν έναν καλό συνδυασμό και των δύο θρεπτικών συστατικών. Άλλες ελλείψεις στις οποίες αποδίδονται τα μαλακά νύχια είναι εκείνες των βιταμίνων Α, C, D.
Εάν το νύχι αποκολλάται από την επιδερμίδα
Συνήθως αποτελεί σύμπτωμα κάποιας σοβαρότερης πάθησης, όπως η μη φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Πιθανώς όμως να οφείλεται σε σοβαρή έλλειψη σιδήρου, που φτάνει στα όρια της αναιμίας. Για περισσότερο σίδηρο, προτιμήστε κόκκινο κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, φακές ή σκούρα πράσινα λαχανικά με μερικές σταγόνες λεμόνι.
Εάν παρατηρείτε μεγάλα άσπρα τμήματα
Συνήθως αποτελεί ένδειξη πολύ σοβαρής έλλειψης βιταμίνης Β3 (πελάγρα), ασβεστίου ή σιδήρου. Ενδεχομένως, τα άσπρα τμήματα παράλληλα με το μηνίσκο του νυχιού υποδηλώνουν πολύ υψηλά επίπεδα σιδήρου στο αίμα (αιμοχρωμάτωση). Για τη διαχείριση του συμπτώματος αυτού, πιθανά θα χρειαστείτε τη βοήθεια του γιατρού σας.
Εάν τα νύχια σας έχουν κοίλο σχήμα
Η κοιλονυχία αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικότερες ενδείξεις αναιμίας. Εμφανίζεται συχνά σε ασθενείς μετά από βαριατρικό χειρουργείο, αφαίρεσης τμήματος του στομάχου.
Εάν τα νύχια σας έχουν σκούρο χρώμα
Το σύμπτωμα αυτό είναι πλήρως αναστρέψιμο και οφείλεται σε έλλειψη βιταμίνης Β12. Τροφές πλούσιες στη βιταμίνη είναι τα θαλασσινά και το κόκκινο κρέας. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας, καθώς είναι πιθανό πως θα χρειαστεί η χρήση κάποιου συμπληρώματος διατροφής.
Εάν βλέπετε άσπρα σημάδια
Μπορεί ο αστικός μύθος να λέει πως σχετίζονται με την έλλειψη ασβεστίου στα παιδιά, όμως στην πραγματικότητα τα μικρά άσπρα σημάδια στα νύχια έχουν άλλη αιτία. Ενδεχομένως σχετίζονται με κάποιο τραυματισμό στη μήτρα του νυχιού, αλλά και με έλλειψη σιδήρου ή ψευδαργύρου. Ο ψευδάργυρος αφθονεί στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, σε όσπρια όπως τα ρεβίθια και σε σπόρους όπως το σουσάμι.
Εάν παρατηρείτε παράλληλες ανάγλυφες γραμμές
Γνωστές και ως γραμμές του Beau, αποδίδονται σε διαφορετικές διατροφικές ελλείψεις. Σε αυτές θα βρείτε τα χαμηλά επίπεδα πρωτεϊνών, ασβεστίου, βιταμίνης Β3 και ψευδαργύρου. Το συκώτι και τα πουλερικά θεωρούνται εξαιρετικές πηγές της βιταμίνης Β3 (νιασίνη).
Συνοπτικά, και όπως ίσως παρατηρήσατε, τροφές που εξασφαλίζουν την υγεία αδύναμων νυχιών είναι:
- Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης
- Τα όσπρια
- Τα δημητριακά
- Οι ξηροί καρποί
- Οι σπόροι
- Τα γαλακτοκομικά.
Μην παραμελείτε τη φροντίδα και την υγεία των νυχιών σας. Αλλαγή στο χρώμα ή στη μορφή τους, συχνά υποδηλώνει κάποια αναστρέψιμη διατροφική έλλειψη. Ενδέχεται όμως να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας σοβαρότερης ιατρικής κατάστασης. Για οποιαδήποτε σκέψη ή ανησυχία απευθυνθείτε στο γιατρό σας.
Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία
Cashman MW, Sloan SB. Nutrition and nail disease. Clin Dermatol. 2010 Jul-Aug;28(4):420-5.
Haneke, Eckart & Baran, Robert. Micronutrients for Hair and Nails. 2011.
Iorizzo, Matilde. Tips to Treat the 5 Most Common Nail Disorders: Brittle Nails, Onycholysis, Paronychia, Psoriasis, Onychomycosis. Dermatologic clinics. 2015.
Seshadri, Divya & De, Dipankar. Nails in nutritional deficiencies. Indian journal of dermatology, 
